Blogi

Smak na życie
Małgorzata Marszelewska
Prowadząca środowe audycje kulinarne w Radiu Maryja
Kwiaty i owoce lata
Piątek, 19 czerwca 2015 (01:36)Nareszcie nadszedł ten czas, kiedy możemy sycić się sezonowymi owocami rwanymi prosto z drzew i krzewów. Korzystajmy więc z tych darów dojrzałych w słońcu, soczystych, słodkich, pachnących latem... Kiedy już nacieszymy się nimi w ich pierwotnej postaci, możemy wyczarować z nich smaczne potrawy, przetwory, aby w czasie długiej zimy przypomnieć sobie smaki lata. Czerwiec to także miesiąc, w którym kwitną kwiaty zachwycające nas pięknem i upojnym zapachem. Te kwiaty również wybornie smakują, a nawet leczą!
Płatki dzikiej róży - tej o dużych, ciemnoróżowych płatkach - pięknie pachną, bo w nich właśnie znajduje się wonny olejek. Cały koszyk waży zaledwie pół kilograma. Można je ucierać z cukrem, smażyć, świeże dodawać do serów, mięsa, słodkich przekąsek, a także suszyć.
Czarny bez, dziko rosnący na miedzach, przytulony do stodół, przeglądający się w przydomowych stawach, w których pojono bydło, był kiedyś częścią naszego wiejskiego pejzażu. Dziś nie pasuje do wystrzyżonych trawników, więc coraz trudniej znaleźć go blisko gospodarstw. A przecież to naturalna domowa apteka, z której dawniej mądrze korzystano. Właśnie w czerwcu czarny bez zakwita, pachnąc słodko i tajemniczo. Można go jeszcze znaleźć na skrajach lasów, łąkach i w parkach. Pomoże nam na przeziębienia, kaszel, zapalenie gardła, spojówek, na piegi i zmarszczki. Delikatne białe kwiaty dodaje się do syropów, wypieków, napojów orzeźwiających. Zrobimy z nich smakowity dżem, leczniczą nalewkę lub jogurt. Kwiaty najlepiej zbierać przed południem, gdy obeschną z rosy, a nie są jeszcze zwiędnięte od upału. Szukajmy kwiatów rozwiniętych, ale nie przejrzałych - najlepiej, gdy część z nich jest jeszcze w pąkach. Baldachy ścinamy i zawieszamy na sznurku za szypułkę albo układamy w koszach. Suszymy w ciepłym, suchym, przewiewnym i zacienionym miejscu. Kwiaty rozkładamy na ściereczce, by opadał na nią cenny pyłek, który wsypiemy do gotowego suszu. Z wyschniętych kwiatów usuwamy łodyżki i szypułki. Susz zamykamy w słoiku.Oto kilka propozycji kulinarnych.
1. JOGURT Z KWIATEM CZARNEGO BZU
SKŁADNIKI: 1 szkl. jogurtu naturalnego; litr mleka; 4 baldachy bzu. WYKONANIE: mleko zagotuj z czystymi kwiatami czarnego bzu. Ostudź do 40 stopni C. Jogurt powinien mieć temperaturę pokojową. Mleko wymieszaj z jogurtem. Zostaw na godzinę w ciepłym miejscu. Przed podaniem schłodź.
2. CHLEB
SKŁADNIKI: 1,5 szklanki maślanki; 10 g suszonych drożdży; 4 łyżeczki cukru; 1 i 1/3 szklanki mąki pszennej białej; 1 szkl. mąki pszennej razowej; 2 łyżeczki soli morskiej; 4 łyżeczki stopionego i przestudzonego masła; 20 g kwiatów czarnego bzu; łyżkę miodu. WYKONANIE: odlej 1/2 szkl. maślanki, dodaj drożdże i łyżeczkę cukru. Dobrze wymieszaj i odstaw na 10 min. Do miski wsyp mąkę, sól i pozostały cukier, wymieszaj z masłem i kwiatami czarnego bzu. Dodaj zaczyn z drożdży. Wlej pozostałą maślankę, zagniataj ciasto na posypanej mąką stolnicy przez co najmniej 15 min. Umieść ciasto w posmarowanej oliwą misce, przykryj i odstaw w ciepłe miejsce, aby urosło (ok. 90 min.). Podziel ciasto na dwie części. Rozłóż w formach i posmaruj wierzch mieszanką miodu i wody. Odstaw na 10 min. Rozgrzej piekarnik do 210 stopni C., wstaw ciasto i piecz 15 min. Potem zmiejsz temperaturę do 170 st.C i piecz 30 min. Wyjmij z piekarnika, zostaw do ostygnięcia.
3. LETNIA SAŁATKA
SKŁADNIKI: 2 garście mieszanki różnych sałat; garść świeżych kwiatów czarnego bzu; pęczek rzodkiewek (lub innych chrupkich warzyw); czerwoną cebulę pokrojoną w plasterki; 100 g fety. Na dressing: ząbek czosnku; 1/2 łyżeczki soli morskiej; 1/2 łyżeczki czerwonego pieprzu; skórka starta z połówki cytryny; 3 łyżki oliwy extra vergine; łyżka syropu z kwiatów czarnego bzu; łyżka octu jabłkowego. WYKONANIE: składniki sałatki wypłucz i włóż do salaterki, ubij w moździerzu czosnek, sól i pieprz, skórkę z cytryny na jednolitą masę. Powoli dodawaj oliwę, syrop z czarnego bzu i ocet. Polej dressingiem sałatę, dodaj fetę i posyp obficie czystymi kwiatami czarnego bzu.
4. KONFITURA Z RÓŻY
SKŁADNIKI: 1/2 kg płatków róży; 3 szkl. cukru; 2 cytryny; 100 ml grenadyny , żeby poprawić kolor. WYKONANIE: płatki wrzuć do wrzątku, a kiedy się zagotują, odcedź (wodę od gotowania zachowaj) i przełóż do zimnej wody. Zostaw na 10 minut, po czym ponownie odcedź. 1,5 litra wody, w której gotowały się róże, wlej do garnka (powinien mieć 4 l pojemności), wsyp cukier, wlej sok z całej cytryny i gotuj, szumując syrop. Gdy już będzie gęsty, przełóż do niego róże i wolno smaż przez 3-4 godziny. Na koniec dodaj sok z połowy cytryny, trochę grenadyny i jeszcze chwilę smaż. Gotową konfiturę nakładaj gorącą do wyparzonych słoików i szczelnie zakręć.
5. SOK Z RÓŻY
SKŁADNIKI: 1/2 kg płatków z dzikiej róży; litr wody; 1 kg cukru; sok z cytryny. WYKONANIE: zagotuj wodę i rozpuść w niej cukier. Do wrzątku wrzuć płatki i gotuj przez 45 min. Pod koniec dodaj sok z cytryny. Płyn przecedź i zamknij na gorąco w szklanych butelkach. Jeśli chcesz przechowywać go dłużej, pasteryzuj flaszki przez kwadrans. Napój najlepiej smakuje mocno schłodzony.
6. SERKI W RÓŻANEJ PANIERCE
SKŁADNIKI: 4 sery typu camembert; 2 jajka; łyżka bułki tartej; 4 łyżki białego sezamu; łyżka suszonych płatków róży; olej do smażenia; sól i pieprz. NA SOS: 50 g konfitury różanej (smażonej); łyżeczka octu balsamicznego; marynowany zielony pieprz. WYKONANIE: jajka roztrzep, sezam zmieszaj z bułką tartą, szczyptą soli, pieprzu i płatkami różanymi. Serki kolejno mocz w jajku, a następnie obtaczaj w panierce. Smaż na mocno rozgrzanym oleju i podawaj gorące wraz z sosem różanym.
Jeśli chodzi o owoce sezonowe, to możemy z ich dodatkiem robić doskonałe tarty i ciasta, a także smaczne kompozycje dań podstawowych: śniadań, obiadów i kolacji. Oto kilka propozycji.
1. GRZANKI W JAJKU Z OWOCAMI
SKŁADNIKI: owoce sezonowe - truskawki, maliny, jagody, porzeczki itp.; 2 duże jajka; 4 kromki pieczywa (tostowe, pszenne, itp.); 2 łyżki miałkiego cukru; 50 g masła lub 2 łyżki oleju słonecznikowego. WYKONANIE: wybić jajka do miski i roztrzepać widelcem, a następnie przelać do głębokiego talerza. Zamoczyć całe kromki w jajku. Rozgrzać tłuszcz na dużej patelni, smażyć kromki na średnim ogniu po 2-3 minuty z każdej strony, aż się przyrumienią na złocisty kolor. Wyjąć usmażone grzanki z patelni, osączyć z tłuszczu na papierowym ręczniku. Pokroić ukośnie na połówki i opruszyć cukrem. Podawać natychmiast z dodatkiem owoców.
2. PIERŚ KURCZAKA Z SALSĄ TRUSKAWKOWĄ
SKŁADNIKI: 2 podwójne filety z piersi kurczka; 2 łyżki roztopionego masła; garść botwinki; sól i pieprz do smaku. NA SALSĘ: szalotka; 2 ząbki czosnku; 3 szkl. truskawek; 4 łyżki oliwy; 3 łyżki cukru; 2 łyżki octu z czerwonego wina; sól i pieprz do smaku. WYKONANIE: szalotkę i czosnek drobno posiekaj, truskawki pokrój w małe kawałki. Rozgrzej oliwę, podsmaż szalotkę i czosnek przez minutę. Dorzuć truskawki i cukier, wlej ocet, dopraw. Smaż chwilę i odstaw do ostygnięcia. Piersi kurczaka umyj, osusz, dopraw i griluj w piekarniku lub na patelni przez kwadrans, smarując roztopionym masłem. Na talerzach rozłóż botwinę (lub sałatę), na niej mięso, obok salsę.
3. SAŁATKA Z RZODKIEWKOWĄ NUTĄ
SKŁADNIKI: sałata lodowa; garść rzodkiewek; garstka kiełków rzodkiewki; garść czereśni; płatki migdałowe (tyle, ile lubisz); kawałek fety; kilka plastrów szynki parmeńskiej. NA SOS: 2 ząbki czosnku przeciśnięte przez praskę; 3 łyżki oliwy; 3 łyżki octu jabłkowego; sól morska; pieprz. WYKONANIE: składniki na sos dokładnie wymieszaj. Sałatę lodową porwij na kawałki. Rzodkiewki umyj i pokrój w cienkie plasterki. Kiełki opłucz i osusz. Czereśnie umyj i usuń pestki. Fetę pokrusz na mniejsze kawałki. Płatki migdałowe upraż na suchej patelni. Wszystkie składniki połącz, polej sosem i podawaj z plasterkami szynki parmeńskiej.
SMACZNEGO!
P.S. Lecznicze działanie czarnego bzu - na przeziębienie i kaszel: napar lub syrop z kwiatów działa przeciwgorączkowo i napotnie, pobudza wydzielanie śluzu w oskrzelach i oczyszcza zatoki, zwiększa odporność. Zapalenie gardła, spojówek: odwarem wypłuczemy gardło i jamę ustną przy stanach zapalnych albo przemyjemy oko, gdy dokucza nam zapalenie spojówek. Na piegi i zmarszczki: tonik z kwiatów bzu często używany zmiękcza skórę, wygładza zmarszczki i wybiela piegi.